Galeria Ewy

4 photos

Kisi się ją tak samo jak ogórki małosolne. Wybieramy do kiszenia sałatę, która zwija się już w główki. Myjemy, odejmując pojedyncze liście, lub pozostawiamy w całości, jeżeli zechcemy ją tak właśnie ukisić. Jak duża można przepołowić. Liście sałaty układamy w słoju (kamionce) przekładając koprem, czosnkiem, chrzanem. Zalewamy przykrywając sałatę zalewą: z litra przegotowanej wody i łyżki soli kamiennej. Dodajemy przyprawy: ziarna gorczycy pół łyżeczki; 1-2 ziarenka ziela angielskiego, kilka ziaren pieprzu czarnego, listek laurowy. Dodajemy nadto umyte listki: winogron (2); czarnej porzeczki (2) i wiśni (2). Odstawiamy w zakręconym słoju i już po kilku dniach cieszymy się smakiem kiszonej sałaty. Polecam, zakochacie się w tej kiszonce.

3 photos

Najstarszy napój Słowian. Jego historia sięga 1000 lat wstecz. Wystarczą produkty: razowy chleb żytni (suchy)- woda - drożdże- rodzynki - cukier. Można go "rasować" cytryną, miętą itd. Polecam jednak na początku wersję podstawową. Wkrótce przepis. Kwas właśnie u mnie leżakuje. Pierwsza próba wyszła pozytywnie. Lekko gazowany, ale naturalnie. Bezalkoholowy, a jednak jakiś procencik przebija. Pianka na dwa palce, ale bez konserwantów i wymuszaczy! Gasi pragnienie, a jednocześnie bardzo zdrowy. Aby go zrobić potrzebujemy: 6 litrów dobrej wody; 25 dkg razowego chleba własnego wypieku lub takiego bez chemii - to podstawa; 100 g mąki żytniej razowej; szklankę cukru (25 dkg); jedno lub 2 dkg drożdży; 3 dkg rodzynek. Chleb pokroić w kostkę i zrumienić na patelni (podpiec w piekarniku). Zasypać chleb mąką. Wodę zagotować i przestudzić, tak aby nie "zabić" drożdży. Dodajemy teraz do wody cukier i drożdże rozpuszczone w letniej wodzie. Tak przygotowany napój pozostawiamy na dobę w warunkach pokojowych. Zacznie fermentować. Możemy go czasami przemieszać. Po tym czasie przecedzamy (można dodatkowo przez gazę) i przelewamy do grubych butelek z kraklem. Butelki muszą być wyparzone. Nie zalewamy do końca, zostawiając miejsce na gaz, który się wytworzy. Do każdej butelki dodajemy po 5 rodzynek i zamykamy. Butelki z automatycznym korkiem mogą stać, ale inne niech sobie leżakują. Na trzy dni odstawiamy w ciemne i chłodne miejsce. Otwieramy butelkę bardzo ostrożnie, powolutku odgazowując, aby piana nam nie "pomalowała" pomieszczenia. Po trzech dniach możemy kwas ponownie przecedzić i przechowywać w ciemnym chłodnym miejscu np. w lodówce. Ja nie przecedzam, a "napompowane" kwasem rodzynki to wręcz delicje do podjadania.

4 photos

To chyba najbardziej pospolite chłopskie jadło na naszych terenach. Mało kto teraz w domu kisi własny żur. Wszyscy idą na łatwiznę i kupują w sklepach gotowe torebki. Warto jednak sięgnąć chociaż od czasu do czasu, do dawnych sprawdzonych przepisów. Zobaczycie i polubicie tę różnicę. Zaczniemy zatem od nastawienia zaczynu na żur. Kiszenie potrwa jakieś trzy dni, zatem dobrze wcześniej sobie zaplanować tę potrawę. Potem gotowy kwas możemy przechowywać w lodówce (zimnej komorze)przez dwa tygodnie, także nie martwcie się nadmiarem. Przygotujmy pół kilograma żytniej mąki razowej i półtora litra wrzątku. Ponadto potrzebne nam będzie naczynie kamionkowe, ze dwa ząbki czosnku i skórka chleba żytniego. Do kamionki wsypujemy mąkę i zalewamy taka ilością wrzątku aby utworzyła się mieszania rzadkiego ciasta. Kiedy ta papka ostygnie dolewamy resztę przestudzonej już wówczas wody. Dodajemy przekrojony czosnek i chleb. Każda mąka inaczej chłonie wodę, zatem jeżeli uznacie, że zakwas jest zbyt gęsty możecie dodać trochę przegotowanej wody. Przykrywamy kamionkę gazą pod gumką i odstawiamy na trzy dni w ciepłe miejsce. Zakiszony żur używamy do sporządzenia żurku tuż po zakiszeniu, albo przechowujemy w wyparzonych butelkach, zakorkowane w chłodnym miejscu do 2 tygodni. Jak nam zakiśnie, to ugotujemy (przepis wkrótce) swój prawdziwy żur staropolski. Żurek przed zlaniem dobrze jest przecedzić, aby zatrzymać nierozpuszczony chleb i czosnek. Wywar na zupę: 1 marchew; 1 pietruszka; kawałek selera; liść laurowy; ziele angielskie 2-3 ziarenka; 1 cebula; 1 grzybek suszony; szczypta majeranku, ząbek czosnku; 1, 2 litra wody, dwie łyżki skwarków ze słoniny z tłuszczem. Wywar gotujemy pod przykryciem 40 minut. Przecedzamy i dodajemy kwaś. Kwas nie musi już być przecedzany, bo zupa ma być zawiesista. Dalej do gotującego się żurku dodajemy roztarty czosnek, sól, majeranek, słoninę. Podajemy z ziemniakami ugotowanymi i okraszonymi podsmażoną cebulką i słoninką. Niektórzy lubią ziemniaki dodawać do środka gotującego się żuru. Żeby było "bohato" jak mawiają nasi sąsiedzi trzeba dodać plasterki podsmażonej kiełbasy, boczku, szynki. Kiedy żur ma być postny dodawany bywa żółty groch lub jaja ugotowane na twardo.

5 photos

Podawana w wersji postnej na wigilię. Stanowi tradycyjne danie polskie. Kilogram kapusty namoczyć w zimnej wodzie na ok 2 godziny, aby pozbawić ją nadmiaru kwasu. Lekko poszatkować. Zalać litrem wody i gotować na małym ogniu bez przykrycia. Groch najlepiej gotować w osobnym garnku o grubym dnie. Czasami groch wymaga namoczenia (zależy od rodzaju). Nam potrzebny żółty groch łuskany ok. pół kilograma. Zalewamy go litrem wody i dodajemy 2 łyżki oleju. Należy często mieszać i gotować na małym ogniu. Kiedy woda odparuje i groch jest ugotowany dodać 2 ząbki czosnku wyciśniętego przez praskę. Dosmaczyć solą i pieprzem. Na rozgrzanym oleju podsmażyć 3 cebule pokrojone w kostkę. Kapustę odcisnąć lekko z wody, dodać groch ubity tłuczkiem i cebule. Dusić wszystko razem 15 minut. Groch z kapustą podawać na gorąco polany obficie sosem grzybowym. Aby wykonać wigilijny sos grzybowy, potrzeba nam ok 15 dkg grzybów suszonych. My zazwyczaj mamy własne zbiory. Grzyby moczymy, myjemy i gotujemy. Kroimy na paski. Wodę z gotowania należy przecedzić i zachować. Dwie średnie cebule należy zeszklić na maśle (oleju). Połączyć z grzybami. Zaprawić sos wywarem z gotowania grzybów, mąką i śmietaną. Dosmaczyć solą, pieprzem i vegetą. Groch z kapustą polany sosem grzybowym dekorujemy natką pietruszki. W niektórych regionach Zamojszczyzny zamiast grochu stosuje się fasolę, gdzie połowę rozgniata się tłuczkiem, a połowę zostawia w daniu w całości.

5 photos

Piekła go moja Babcia. Potem piekła go moja Mama. Dużo było przy nim pracy z tym tarciem ziemniaków. Tym bardziej smakowało. Ja także przez wiele lat ręcznie tarłam ziemniaki na tarciucha. Zawsze palce ucierpiały na tym, choćbyśmy nie wiem jaką zachowali ostrożność. Dzisiaj włączam maszynkę, która trze w mgnieniu oka i palce mam całe. Tarciuch najlepszy jest nazajutrz. Kroi się go we "frytkowe" paseczki i podsmaża na patelni. Około trzech kilo ziemniaków (starych, nie młodych!) obieramy, myjemy i trzemy na tarce o drobnych oczkach. Podobnie trzy cebule. Do ciasta dodajemy sól, dwa jaja i mąki dwa razy tyle, co na zwykłe placki ziemniaczane (ok. półtora szklanki). Jak ciasto jest nazbyt luźne (zależy to od ziemniaków) możemy trochę mąki dosypać, aby go zagęścić. Prodiż, lub tortownice (z kominkiem) nacieramy oliwą i wlewamy ciasto do formy. Pieczemy około półtorej godziny (do chrupkiej skórki) w piekarniku przy temperaturze 180-200 st. C. Kroimy na kawałki i podajemy ze śmietaną. Tutaj na Zamojszczyźnie było to bardzo popularne i nie drogie danie obiadowe. Niektórzy do dzisiaj trą ziemniaki na tarciucha.

5 photos

Prosty przepis. Sodziaki nazywano także plackami dziadowskimi. Ponieważ długo zachowywały świeżość, często były zabierane w pole jako przekąska. Wtedy nie posypywano ich cukrem. W niektórych rejonach Zamojszczyzny sodziaki zamiast smażyć na tłuszczu, pieczono na blasze kuchennej, jak podpłomyki. Tak pieczono sodziaki w okolicach Steniatyna. W Wożuczynie natomiast sodziaki pieczone na petelni nazywano "Wożuczyńskimi kalendarzami).

3 photos

To bardzo proste jadło, które spożywano na wsi. Ziemniaki wyprażane były z mąką pszenną (bywało że i gryczaną). Kulaszę okrasza się skwarkami, boczkiem, cebulką. Podaje z zsiadłym mlekiem, śmietaną lub mlekiem. Nauczyłam się ją robić, kiedy mąż zaczął wspominać kulaszę swojej Babci, którą jadał w dzieciństwie.

1 photo

Przepis przed laty dostałam od Koleżanki z Rogóźna (tomaszowskiego). To znakomita przystawka do dań mięsnych. Dawniej na naszych wsiach bardzo popularna. Krężałki zrodziły się z konieczności zagospodarowania malutkich główeczek kapusty, które zbierano na polu po zbiorach właściwych. Zaradne kobiety umiały je wykorzystać po gospodarsku. Jeżeli macie ogród takie kapustki mogą się Wam przytrafić i warto wtedy pokusić się na krężałki.